ଫେସବୁକକୁ ନେଇ ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ଝଡ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ଅଗଷ୍ଟ ୧୭  : ଆମେରିକାର ଏକ ଅଗ୍ରଣୀ ଖବରକାଗଜର ନିକଟରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ରିପୋର୍ଟକୁ ନେଇ ଭାରତୀୟ ରାଜନୈତିକ କରିଡର ତଥା ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଜଗତରେ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି । ଏହି ରିପୋର୍ଟକୁ ଦର୍ଶାଇ କଂଗ୍ରେସର ପୂର୍ବତନ ସଭାପତି ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସ୍ୱୟଂସେବକ ସଂଗଠନ (ଆରଏସଏସ) ଫେସବୁକ୍ ଏବଂ ହ୍ୱାଟସଆପ୍ କୁ ଭାରତରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଛନ୍ତି । ବିଜେପି ଏହା ସାହାର୍ଯ୍ୟରେ ଦେଶରେ ଘୃଣା ବିସ୍ତାର କରୁଛି ବୋଲି ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି | ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଏଭଳି ଅଭିଯୋଗର ତୁରନ୍ତ ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତୋର ଦେଇଛନ୍ତି ବିଜେପି ନେତା ତଥା କେନ୍ଦ୍ର ଯୋଗାଯୋଗ, ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଏବଂ ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ମନ୍ତ୍ରୀ ରବି ଶଙ୍କର ପ୍ରସାଦ । ବିବାଦ ଦିନକୁ ଦିନ ବଢୁଥିବା ଦେଖି ଫେସବୁକ ପକ୍ଷରୁ ମଧ୍ୟ ଏହା ଉପରେ ନିଜ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ରଖାଯାଇଛି ।

ଆମେରିକାର ଖବରକାଗଜରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିବା ରିପୋର୍ଟ ପରେ ଭାରତରେ ରାଜନୀତି ଗରମ ହୋଇଯାଇଛି । ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଏହାକୁ ନେଇ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ବିତର୍କ । ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଅଭିଯୋଗର ଜବାବ ଦେବାକୁ ଯାଇ ରବି ଶଙ୍କର ପ୍ରସାଦ ଟୁଇଟ୍ କରି କହିଛନ୍ତି, ‘ସେହି ହାରିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ନିଜ ଦଳର ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ, ସେମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବିଜେପି-ଆରଏସଏସ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଛି । ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି ରବି ଶଙ୍କର ପ୍ରସାଦ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ବିଜେପି, ଆରଏସଏସ ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ । ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ, ଆପଣ ବିଭିନ୍ନ ମିଥ୍ୟା ତଥ୍ୟକୁ ଅସ୍ତ୍ର କରି ବିଜେପି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅଭିଯୋଗ କରିଥିଲେ, ଯାହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଧରାପଡିଯାଇଥିଲା | କେମ୍ବ୍ରିଜ୍ ଆନାଲିଟିକ, ଫେସବୁକ୍ ସହିତ ତୁମର ସମ୍ପର୍କ ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ଧରାପଡିଥିଲା | ଏହିପରି ଲୋକମାନେ ଆଜି ଲଜ୍ଜାଜନକ ଭାବରେ ବିଜେପି ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଉଛନ୍ତି |

ରବି ଶଙ୍କର ପ୍ରସାଦଙ୍କ ଟ୍ୱିଟ ପରେ ତୁରନ୍ତ କଂଗ୍ରେସ ପକ୍ଷରୁ ମଧ୍ୟ ଏହାର ପ୍ରତି ଜବାବ ମିଳିଛି । କଂଗ୍ରେସ ନେତା ରଣଦୀପ ସିଂ ସୁରଜେୱାଲା କହିଛନ୍ତି, ‘ଏଥିରୁ ଜଣାପଡୁଛି ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ମିଥ୍ୟା ଟ୍ୱିଟ୍ ଏବଂ ମିଥ୍ୟା ଏଜେଣ୍ଡା ଏକମାତ୍ର ଉପାୟ ହୋଇଛି। କେମ୍ବ୍ରିଜ ଆନାଲିଟିକାର ସେବାକୁ କଂଗ୍ରେସ କେବେବି ବ୍ୟବହାର କରିନଥିଲା । ସୁରଜେୱାଲା ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ବିଜେପି କେମ୍ବ୍ରିଜ ଆନାଲିଟିକାର ଗ୍ରାହକ ଅଟେ । ଆଇନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏହା କାହିଁକି କହୁନାହାଁନ୍ତି? ବୋଲି ସେ ରବିଶଙ୍କରଙ୍କୁ ଟ୍ୱିଟ କରି ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି ।

ଏଥି ସହିତ AIMIM ନେତା ଅସଦୁଦ୍ଦିନ ଓୱାଇସି ମଧ୍ୟ ଫେସବୁକର ବିଶ୍ୱସନୀୟତାକୁ ନେଇ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛନ୍ତି । ସେ ଟ୍ୱିଟ୍ କରିଛନ୍ତି। ‘ବିଭିନ୍ନ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଫେସବୁକର ମାନ ଓ କାର୍ଯ୍ୟଶୈଳୀ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କାହିଁକି ରହିଛି? ଏହା କି ପ୍ରକାର ନ୍ୟାୟପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ? ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଦ୍ୱାରା ବିଜେପିର ଅସଲ ମୁଖା ଖୋଲି ଯାଇଛି – ଫେସବୁକ୍ ସହିତ ବିଜେପିର ସମ୍ପର୍କ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି ଏବଂ ଫେସବୁକ୍ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଉପରେ ବିଜେପିର କିଭଳି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରହିଛି ତାହା ମଧ୍ୟ ଜଣାପଡି ଯାଇଛି ।

ଭାରତରେ ଦିନକୁ ଦିନ ବଢୁଥିବା ବିବାଦକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଫେସବୁକ ପକ୍ଷରୁ ମଧ୍ୟ ରବିବାର ଦିନ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ମୁହଁ ଖୋଲାଯାଇଛି । ଫେସବୁକ କହିଛି, ‘ଆମେ ଘୃଣାର ବକ୍ତବ୍ୟ ଏବଂ ହିଂସା ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ନିଷିଦ୍ଧ କରୁଛୁ । ଆମେ ଏହି ନୀତିକୁ ସର୍ବଭାରତୀୟ ସ୍ତରରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରୁଛୁ | ଆମେ କାହାର ରାଜନୈତିକ ପରିସ୍ଥିତି କିମ୍ବା ନେତା କେଉଁ ଦଳ ସହ ଜଡିତ ତାହା ଦେଖୁନାହୁଁ । ଜଣେ ଫେସବୁକ୍ ମୁଖପାତ୍ର ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି, ‘ଆମେ ଜାଣୁ ଯେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଧିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ (ଘୃଣାର ବକ୍ତବ୍ୟ ଏବଂ ପ୍ରଦାହଜନକ ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ରୋକିବା)। ଆମେ ଆଗକୁ ଯାଉଛୁ | ନ୍ୟାୟ ଏବଂ ସଠିକତା ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ, ଆମେ ନିୟମିତ ଭାବରେ ଆମର ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଅଡିଟ୍ କରୁ |

ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ଆମେରିକାର ଖବରକାଗଜ ୱାଲ୍ ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଜେନେରାଲ୍ ରେ ପ୍ରକାଶିତ ‘ଫେସବୁକ୍ ହେଟ୍-ସ୍ପିଚ୍ ନିୟମ କୋଲଏଡ୍ ସହିତ ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତି’ ଶୀର୍ଷକ ରିପୋର୍ଟକୁ ନେଇ ସମଗ୍ର ବିବାଦ ଉପୁଜିଛି । ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଭାରତରେ ଶାସକ ବିଜେପି ନେତାଙ୍କ ଉତ୍ତେଜନାପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାଷଣକୁ ଫେସବୁକ ନିଷିଦ୍ଧ କରୁ ନାହିଁ । ବିଜେପି ନେତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଫେସବୁକ କୋହଳ ମନୋଭାବ ପୋଷଣ କରୁଛି ବୋଲି ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ କିଛି ଉଦାହରଣ ପ୍ରଦାନ କରି କୁହାଯାଇଛି ।

ଏହା ତେଲେଙ୍ଗାନାର ବିଜେପି ସାଂସଦ ଟି ରାଜା ସିଂଙ୍କ ଏକ ବିବାଦୀୟ ପୋଷ୍ଟକୁ ଉଦାହରଣ ଭାବେ ଦର୍ଶାଇଛି । ଏହି ପୋଷ୍ଟ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ହିଂସାକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛି । ଫେସବୁକର କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ନିକଟରୁ ମିଳିଥିବା କିଛି ସୂଚନାକୁ ଉଦ୍ଧାର କରି ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଲେଖାଯାଇଛି । ଫେସବୁକ କର୍ମଚାରୀମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ଟି ରାଜା ସିଂଙ୍କ ପୋଷ୍ଟକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହାକୁ କମ୍ପାନୀର ନିୟମ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଚାର କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଭାରତର ଶୀର୍ଷ ସ୍ତରରେ କମ୍ପାନୀର କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଗଲା ନାହିଁ ।

ଆମେ ଏଠାରେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛୁ ଯେ, ଯେତେବେଳେ ଫେସବୁକ ବିଷୟରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି ଏହା ପ୍ରଥମ ଘଟଣା ନୁହେଁ | ଆମେରିକାର ଖବରକାଗଜ ୱାଶିଂଟନ୍ ପୋଷ୍ଟ ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବରୁ ଏକ ରିପୋର୍ଟରେ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଛି ଯେ ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରଚାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଫେସବୁକର ନେଟୱାର୍କ ଏବଂ ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା । ତାହାର ପ୍ରମାଣ ମଧ୍ୟ ୱାଶିଂଟନ୍ ପୋଷ୍ଟ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।